Czym jest terapia poznawczo-behawioralna?
Terapia poznawczo-behawioralna kieruje się założeniem, że sposób w jaki oceniamy daną sytuację wpływa w konsekwencji na nasze zachowanie oraz samopoczucie. Wspólna praca pacjenta oraz terapeuty polega na sprawdzeniu, co w naszym stylu myślenia powoduje obecnie występujący problem.
Nacisk podczas pracy terapeutycznej nie jest kładziony tylko i wyłącznie na cotygodniowe spotkania. Terapeuta w porozumieniu z pacjentem wyznacza prace domowe lub eksperymenty. Ich celem jest sprawdzenie czy omówione podczas sesji zagadnienia, sprawdzają się w codziennym życiu. W trakcie spotkań pacjent przy pomocy terapeuty dąży do tego, aby uzyskać określone zdolności, które pomogą mu samodzielnie radzić sobie z problemem.
Zasady terapii poznawczo-behawioralnej
Terapia poznawczo-behawioralna kieruje się kilkoma zasadami. Oto najistotniejsze z nich.
a) W trakcie terapii ważna jest współpraca pacjenta i terapeuty. Znaczy to, że kierunek pracy jest ustalany wspólnie, za obopólną zgodą.
b) Podstawą w terapii poznawczo-behawioralnej jest jasne i ścisłe określenie celu oraz sposobu rozwiązania problemu. Ilość spotkań jest określana odgórnie.
c) Głównym obszarem pracy są aktualne problemy pacjenta. Przeszłość jest istotnym elementem, ale nie odgrywa głównej roli w terapii.
d) W trakcie terapii pacjent uzyskuje informacje od terapeuty na temat zaburzenia lub problemu z którym się pojawił. Pomaga to w zrozumieniu własnej, aktualnej sytuacji i ewentualnym poradzeniu sobie z nawrotami.
e) Terapeuta stosuje metody zorientowane na pracę w zakresie emocji, zachowań oraz myśli.
Jak długo trwają spotkania?
Spotkania trwają 50 minut. Po zakończonej pracy, terapeuta analizuje zebrane materiały i dokonuje dalszej analizy omówionego problemu.
Jak wygląda sesja?
Każda sesja terapeutyczna jest oparta o ten sam schemat:
- Omówienie pracy domowej.
- Omówienie istotnych wydarzeń zeszłego tygodnia oraz ocena samopoczucia.
- Omówienie aktualnie analizowanego problemu.
- Wspólne wyznaczenie pracy domowej/eksperymentu.
- Podsumowanie terapeuty i pacjenta aktualnej sesji.
Posiadanie stałej struktury spotkania pozwala na uporządkowane podjęcie pracy nad daną trudnością oraz ocenę pacjenta jego własnego postępu w terapii.
Skuteczność terapii
Od 1977 roku (publikacja pierwszych badań nad terapią poznawczo-behawioralną) wykazano skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w ponad 500 badaniach, dotyczących różnych zaburzeń i problemów psychicznych. Oto niektóre z nich: depresja, zaburzenia lękowe (uogólnione i z napadami paniki), fobia społeczna, zaburzenia zachowania, choroba afektywna dwubiegunowa (w połączeniu z leczeniem farmakologicznym), trudności w zakresie radzenia sobie z gniewem. Pełna lista zaburzeń i trudności jest dostępna na stronie www.beckinstitute.org (strona w języku angielskim).